 |
Berdelaedjes
Forom di berdelaedjes e walon, so tot l' minme ké sudjet
|
| Vey sudjet di dvant :: Vey sudjet shuvant |
| Oteur |
Messaedje |
lucyin
Date d' arivêye: 2005-07-07
Messaedjes: 3664
Eplaeçmint: Sidi Smayil, Marok
|
 Date: lon 11 fev, 2013 19:38:00 Sudjet: Sacwants kesses da Djåke |
 |
|
sol passaedje :
Nosse mwaisse nos aveut mostré on bea boket e walon. Dji m’ a dit e mi-minme ki dj’ el rimetreu bén e flamind po k’ ele li dene a s’ mame. Mi ptite comere sereut binåjhe, si man eto, dji montreu d’ on schayon. I vénrént ås noveles, on cåzreut del sicole, … et des petråles. Vola ene samwinne ki dj’ boute a ça. Vos m’ dinrîz bén on côp d’ mwin, don,
vos k’ a fwait des grandès scoles ? »
« Sacré arsouye ! Nén dtrop vayant po t’ fé hossî, mins malén come on séndje, hin ! Dinez m’ vosse boket ; nos l’ atchevrans eshonne. »
| Citåcion: |
| Dji n' compudrè jamais rin au R'fondu. Quéquefîye bin qu' c'èst pace qui dji n'a nin l'envîye di m'î fwârci ! |
oyi, po comprinde li rfondou, i fåreut lére toplin des tecses del Lovire a Måmdey; li ci k' a on walon da sinne di nexhance n' a nén dandjî d' çoula.
| Citåcion: |
| > A Mélin on ètind : maîsse qu'on scrît maîsse poqwè mwaisse è R'fondu |
mw- : diftongaedje tipike do walon (come pwin, mwin, samwinne, fwin... ki vs shonnèt, vos, naturels, mins sbarants po les Lidjwès k' ont pan, min, saminne, fin); cial, c' est ene "sorwalonde", ça vout dire ki li disfondowe tipike (mwêsse, mwésse) n' est ki so ene pitite sitindêye (Sud do Coûtchant walon et del Basse Årdene, mape ALW 1 a "maître"
| Citåcion: |
| > A Mélin on ètind : done poqwè dene è R'fondu |
doner / dji done est l' pus lådje oyowe, mins toprès do francès; tote l' Årdene a diner / dji dene [dèn] (erîlé so les sfwaits viebes, come copiner / dji copene
| Citåcion: |
| binauje + binåhe (po lès Lidjeûs ?) |
oyi => binåjhe (erîlaedje tipike des betchfessîs JH & å)
scayon + chayon + hayon => schayon betchfessî sch, po des mots foirt målåjhey a rfonde, et ki les prononçaedjes candjèt foirt do lidjwès å carolo, mins TODI del minme façon SK carolo (ki pout si stinde so Nameur et l' basse Årdene po des mots k' i gn a); ch a Nameur, H a Lidje) : schaye, dischinde, a pîs dischås, schover, scheure.....
| Citåcion: |
| dîriz dinrîz (?) |
vos dirîz = v. dire : fr. vous diriez
vos dinrîz = v. diner fr. vous donneriez; diner - -er + -rîz (erîlé); li namurwès est disrîlé : doner, dji donrè, dji dôrè
| Citåcion: |
| d' trop => dtrop |
ciddé, c' est èn arindjmint ortografike : dins "gn a dtrop d' djins", "di trop" ni fwait k' on seu mot fr. "il y a trop de gens", lidjwès n a trop' di djins => respet di l' "unité semintike"
: come "mwaisse" (eto ene sorwalonde)
: H prumrece vinant di l' etimolodjeye (sovint francike), clairmint prononceye a Lidje, et k' espaitche li loyaedje so Nameur => todi ritnowe e rfondou (hatche, håye, hepe...) ... come e francès (hache, haie, hocher)
| Citåcion: |
| achèv'rans atchévrans |
(ch = tch ?) cial, c' est èn erîlaedje decidé lanawaire, ca les mots avou ch sont vnous lanawaire do francès. Po les raprindisses (99,9 % des Walons did dmwin), kimint fé po sawè ki "metchant" a prins TCH a Lidje, mins ki "achèver" si prononce come e francès. Minme po "Chine", gn a toplin des djins ki scrijhèt "Tchine" (disk' asteure, nén co passé e rfondou)
| Citåcion: |
| èchone èshonne (ch = sh ? nn ?) |
* sh : betchfessî po tni conte di sacwants mots avou on CH vinant do picård (Tchålerwè "èchène") ki si stind lon e walon; Tot Lidje et l' Årdene ont "S".
* nn : Tot Lidje et l' Årdene ont des naziåles (èssonle, èsson.ne, èssan.ne, assan.ne), ki va avou l' etimolodjeye (fr. ens*em*ble)
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû. |
|
| Rivni al copete |
|
 |
lucyin
Date d' arivêye: 2005-07-07
Messaedjes: 3664
Eplaeçmint: Sidi Smayil, Marok
|
| Date: dju 14 fev, 2013 12:18:55 Sudjet: |
|
|
| Citåcion: |
oyi, po comprinde li rfondou, i fåreut lére toplin des tecses del Lovire a Måmdey
| Citåcion: |
Dji n' saureû ! C'è-st-au d'zeû d' mès fwaces. Dji so trop vî, èt
> dj'a co tant à scrîre qui dj'a d'djà dè mau avou l' machadje yinte li
> "Djodognwès èt l' "Namurwès d' Djiblou ! Dji continouwe à scrîre à m' môde
> tot sayant di n' prinde qui dès mots do mitan do walon ! I-gn-a dès mots qui
> n' volenut nin dîre li minme à Lidje qu'a Nameur. Dj'a lît tot ç'qu'i-gn-a
> su li r'fondu a c'minci pa Henschel. Mins dji n'arè jamais l' timps ni lès
> moyins d'aprinde tot ça. |
|
Mins gn a nouk ki vos dmande del fé !!! Li rfondou est on passaedje oblidjî po les cis ki cmincèt d' rén (come Djôr Sfasie, aplovou d' Roumaneye diviè 2000). Ci n' est k' après, zels, k' i pôrént, a pårti do rfondou, raprinde on prononçaedje coinrece.
Mins les ptits efants del Walonreye did dimwin sont tertos des Djôr Sfasie ! Foû do walon d' Lidje a môde Feller, gn a pont d' accint d' viyaedje ki pôrè co esse sicrît did ci 50 ans.
Èn ôte sôre d' eployeu, c' est come Francis Baudoux, do Vî-Djnape, ki cnoxhe li walon, mins n' est nén seur d' on metou accint (il a bouté après Serè tote si cårire). Ey i cnoxhe bén l' infôrmatike. Adon, i pout scrire on tecse sipårdåve (comprindåve pa bråmint, et sins waire di rprotche di "flotches"), tot eployant ene ricoridjrece otomatike. Ôtrumint, lu, dins l' "vî sistinme", i s' divreut tofer fé rcoridjî pa on Felerisse di s' viyaedje (et i gn a pont).
I gn årè co 20 30 ans å long des pareys a lu e l' Walonreye. I n' oizront måy si risker e Feller (36000 accints, 2 3 manire di scrire li minme mot avou l' minme accint come ôbe / aube / åbe). Mins i pôrént reployî leu tcheté passif walon [se réapproprier leur capital passif] pal voye do rfondou.
Si vos vloz co rmete des ôtes tecses après l' Sånî 3, gn a des machines, et des raspepieus assez, sins vos casser l' hanete a-z aprinde li rfondou. C' est l' contråve : c' est les rfondeus (mi l' prumî) k' aprindèt tot lijhant vos bokets (tourneures, sinses speciås di mots k' i gn a...)
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû. |
|
| Rivni al copete |
|
|
|
|
Vos n' poloz nén enonder des noveas sudjets dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén responde a des sudjets k' i gn a dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén candjî vos messaedjes dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén disfacer vos messaedjes dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén vôter dins les ploncaedjes di ç' forom ci
|
Powered by phpBB © 2001 phpBB Group
|
FAQ
Cweri
Djivêye des mimbes
Groupes d' uzeus
Si fé mimbe
Profil
Lére les messaedjes privés
S' elodjî
