Berdelaedjes

[lucyin]

Fizicmint la : Lucyin & Pablo

Polèt dmander des mots a mete al bate di dvize et dire li leur (emile evoyî a 9 eures): Djulén, Alban, Samea, Lorint, Tiri.
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

Li kesse
shoufe <> (+) soûfe

ALW 5 notules 49 (soûfe di tchminêye) [fr. suie] et notule 50 soûfe di brocale [fr. soufre].

1. les deus shonnnut vni do latén (sulfur)
2. li mot ki vént do gayel (come li fr. suie), c' est souye (mins djusse sipårdou so les aschates walo-picård).

Djinre femrin po soûfe (cåzu pattavå)

souye pout esse ossi omrin => mot bikebok ? (omrin et femrin).

Nosse tuzaedje

ALW 5 notûle 49 :
disfondowes avou "ch": djusse e l' Årdene nonnrece, tchestrolet => S (pus lådje oyowe, "ch" nén ritnou, come po choûrd <> sourd (sourdant + sourdåd).

soûfe <> soufe:

soûfe foirt sipårdou, li toetea (-oû-) respond etimolodjicmint å -l- do latén "sulfur".
soufe (court "ou") shonne esse on "francès d' Walonreye" calké di "soufre".

=> soûfe

djinre femrin, come e toplin des plaeces (ALW 5 p. 109, pî-note 6).

sinonimeye
souye (disfondowes: soûye, souye, sôye, sûwe)
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

Codjowaedje des viebes avou l' dobe cawete -ler

Gn a des cis avou on dobe codjowaedje, come abindler, rabindler. (li trope si rabindele u si rabindlêye).

Mins on s' dimande s' i n' fåreut nén tchoezi ene u l' ôte sôre po tchaeke viebe, come po:

boerler => dji boerlêye
shofler => dji shofele
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

Codjowaedje et parintaedje di "moure" (dedja clair divant)

bodje A : mol (molaedje, rimolaedje, viermolou).
bodje B : moû : dji moû (= dji broye des grins + dji boû d' colere)
sins accint (otomaticmint long) divant R : i mourè por vos ouy al nute; vosse bwès si va viermoure.

remoure (= ri-e-moure) = distrure (dj' a remolou l' cåbaret) + rimoure (moure on deujhinme côp).
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

vier-goyet (dins R13 + C1 + C9)

ALW 9 notule 131
gayet : ene miete dipus d' ponts ki "goyet"

gayet est rfondou dins l' sinse "torea".

=> (après tchictaedje) vier-gayet
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[Èl-Gueuye-Noere]

[lucyin]

kishure & acsure:

https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2749
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

aporçure (fr. apercevoir)
porçure (fr. percevoir) <=> porshure (fr. poursuivre)
conçure (fr. concevoir)
riçure (fr. recevoir)

L' idêye, c' est ene sacwè ki vént aviè l' sudjet

<> shure / shuve + kishure: sacwè k' eva å lon.
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

Boxus maudire / maudîjant...

https://wa.wiktionary.org/wiki/Sujet:X63ycyicc7hrx96x
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

wekene <> weken

come mots ki finixhnut pa -en, gn a k' "liken" et "Yemen".

Ces deus la si screynut tocosté avou -en å coron.

Po l' inglès "week-end", on pinse ki li "e" replaece li d di wekene.
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.

[lucyin]

Atåvla nén decidé:

Pol codjowaedje di "moenner", on atåvele on voyale sol bodje A. (dji moenne / nos minans / porminåde <> dji moenne, nos moennans / pormoennåde). C' est l' cas dins les codjowaedjes Stasse.

Mins adon l' infinitif, c' est "miner" (come mete des menes a-z esplôzer), et nén "moenner".

Bråmint des candjmints d' voyales des codjowaedjes Stasse ni sont nén rprins e rdondou. (pezer / dji peuze...)

Dji loucrans dins les scrijhaedjes d' après Lidje (et dmander ås cåzeus did la) si on dit "dji mine l' oto" ou "dji moenne l' oto".

Foû des codjowaedje Stasse, gn a nou candjmint d' voyale:
* Transene: mon.ner / dji mon.ne
* Nameur : mwinner / dji mwinrnéye

"miner" est rsintou come on francijha di "mener", dabôts ki l' prumire voyale (oen) shonne pus tipicmint walone.
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû.