 |
Berdelaedjes
Forom di berdelaedjes e walon, so tot l' minme ké sudjet
|
| Vey sudjet di dvant :: Vey sudjet shuvant |
| Oteur |
Messaedje |
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
 Date: dju 28 djn, 2012 9:16:18 Sudjet: Croejhete : longuès et coûtès voyales pa dvant ene cossoune |
 |
|
Rile do rfondou: les voyales sont longues cwand ele sont padvant ene deure cossoune.
Sapinse Wikipedia i fåt cåzer di "consonne sourde" eyet "sonore/voisée"
1. Est ç' ki ça våt po a et e (cf å et ai)?
2. Est ç' k' i gn a ene rile avou -y(e) (-iye, -oye, ouye) eyet -r(e) (scrire, ashire) oudon-bén c' est djusse do disfaflotaedje la k' ça s' pout dire des deus façons (coût eyet lon)?
3. Ké sont les foû-rîles? Dji ndè voe ddja sacwants: gade, mode, bodje,code. Pôrîz m' aidî a ndè dner li pus ki possibe.
Merci bråmint des côps.
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
 |
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: dju 28 djn, 2012 12:48:57 Sudjet: |
|
|
Trové so http://rifondou.walon.org/tecnikes_kesses.html
| Citåcion: |
Oc02/10 Rissaetchaedje des tchapeas: -ive / ive; zebe.
Nos scrijhîs, e dierin raploû: * les tchapeas: li rîle do raploû di dvant (pont d' tchapea so e, i, ou, u pa dvant "r" et "y") a stî elårdjeye po ces letes la pa dvant doûce cossoune (b, d, dj, g, j, jh, v, z): Lidje, live, libe, tigue, shijhe,... et cwè po les cawetes do DEE des viebes del 2inme eyet 3inme sôre ? Dji lodjive Dji netyive ??? U disfafloté ????? (dji lodjive, dji netyive). On-z a radjouté li E al djivêye des disfaflotåvès voyales == et cwè pol cawete do DEE del prumire sôre ? dj' aléve == dj' aleve ??? On zebe ? (u on zêbe ???)
Decidaedje: -ive; éve; zebe.
|
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: dju 28 djn, 2012 13:18:27 Sudjet: |
|
|
Vola çou k' dj' a metou (pol moumint):
| Citåcion: |
En orthographe normalisée, les règles suivantes sont observées:
\begin{itemize}
\item L'accent circonflexe n'est pas noté pour les voyelles prononcées
longues sur les consonnes \textbf{e}, \textbf{i}, \textbf{ou} et \textbf{u}
quand elles précèdent les consonnes sonores \textit{b, d, g, dj, jh,
v ou z} et les consonnes \textit{r} et \textit{y}.
Ex.: \textbf{zebe} (zèbre), \textbf{Lidje} (Liège), \textbf{shijhe}
(veillée), \textbf{mouvter} (ni nén \~: se taire), \textbf{livreye} (librairie),
\textbf{uzance} (usage, coutume), \textbf{Urope} (Europe), \textbf{guere} (guerre),
\textbf{guiye} (quille).
\item Il existe cependant des exceptions de voyelles précédant une consonne sonore,
un \textit{r} ou un \textit{y} mais qui se prononcent courtes. Ex.: \textbf{bodjî}
pour \textit{bodjî}, bouger).
\item S'il existe un risque de confusion entre deux mots similaires, à
l'exception de la longueur de la voyelle, on notera l'accent circonflexe
sur celle-ci. Ex.: \textbf{mode} (pour \textit{mode, moude},
traire) $\neq$ \textbf{môde} (pour \textit{môde}, mode), \textbf{code} (pour
\textit{code}, ceuillir) $\neq$ \textbf{côde} (pour \textit{côde}, code).
\item Les voyelles dont la longueur varient d'un accent à l'autre sont
notées sans accent circonflexe. Ex.: \textbf{brut}, \textbf{ouy}, \textbf{rade},
\textbf{traze}, \textbf{gayole} et \textbf{voye}. |
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
Pablo Saratxaga
Site Admin
Date d' arivêye: 2005-07-01
Messaedjes: 1156
Eplaeçmint: Oûpêye
|
| Date: dju 28 djn, 2012 20:22:43 Sudjet: Re: Croejhete : longuès et coûtès voyales pa dvant ene cosso |
|
|
| djan-djan scrijha: |
| Rile do rfondou: les voyales sont longues cwand ele sont padvant ene deure cossoune. |
ene doûce cossoune.
Li lomaedje sourde/vuzlêye c' est on discrijhaedje obdjectif del cossoune, dismetant ki l' lomaedje deur/doûs est sudjectif, et çou ki "deur" et "doûs" volèt dire candje d' on lingaedje a èn ôte.
Pol walon, ene deure cossoune c' est les cenes come p,f,k,ss,t,tch,xh
dismetant k' les doûcès cossounes c' est les cenes come b,v,g,z,d,dj,jh
Po çou k' est do scrijhaedje do tchapea, i gn a troes cas:
1. a, i, ou, u
2. e
3. o
pol cas 1, on nel sicreye nén pa dvant:
- doûcès cossounes
- r
- y
pol cas 2 ("e"), on nel sicreye nén pa dvant:
- doûcès cossounes
- r
(mins on l' mete pa dvant "y"; cf cawete -êye)
(di pus, pol shuvion "ey", ça pout esse "e" + "y" ou co l' betchfessî "ey")
pol cas 3 ("o"), on sicreye les tchapeas, såf pa dvant "y"
et. po "ey":
* cwand i gn a ene ôte voyale (k' on-z ôt) pa drî, 99% des tchances ki c' est "è" + "y" (+ ôte voyale)
* cwand c' est al fén, sins moya "e" pa drî, 97% des tchances ki c' est "èy" eto (såf po "åjhey", "målåjhey" et "Måmdey"); eg: parey, ey, vey, aparey,...
* cwand c' est -eye al fén, 98% des tchances ki c' est l' betchfessî ey, såf po les femrins do cas di dvant (eg: parey => pareye, c' est "èy")
* cwand c' est pa dvant ene cossoune, c' est sovént l' betchfessî (dji n' voey ki "Bareyn" come egzimpe po "èy")
atincion ossu ås fås betchfessî "ey", ki c' est purade "oe" + "y" ou co "ae" + "y".
èn ôte drole di scrijha c' est l' viebe "aeurer" (a'eurer). |
|
| Rivni al copete |
|
|
Djor
Date d' arivêye: 2005-07-02
Messaedjes: 240
Eplaeçmint: Sint-Serwai
|
| Date: sem 30 djn, 2012 2:13:39 Sudjet: Re: Croejhete : longuès et coûtès voyales pa dvant ene cosso |
|
|
| Pablo Saratxaga scrijha: |
et. po "ey":
* cwand i gn a ene ôte voyale (k' on-z ôt) pa drî, 99% des tchances ki c' est "è" + "y" (+ ôte voyale)
* cwand c' est al fén, sins moya "e" pa drî, 97% des tchances ki c' est "èy" eto (såf po "åjhey", "målåjhey" et "Måmdey"); eg: parey, ey, vey, aparey,...
* cwand c' est -eye al fén, 98% des tchances ki c' est l' betchfessî ey, såf po les femrins do cas di dvant (eg: parey => pareye, c' est "èy")
* cwand c' est pa dvant ene cossoune, c' est sovént l' betchfessî (dji n' voey ki "Bareyn" come egzimpe po "èy")
atincion ossu ås fås betchfessî "ey", ki c' est purade "oe" + "y" ou co "ae" + "y".
èn ôte drole di scrijha c' est l' viebe "aeurer" (a'eurer). |
Ons a bråmint dvizé do betchfessî "-ey". Mins tant k' i gn a pont d' avançmint, c' est ene fele biesse crombe biestreye!
Les 97% et 98%, dji n' sai nén d' ewou k' vos avoz saetchî ça.
Et minme, on betchfessî scrijha, ç' n' est nén on advinea.
On scrît bén "khagnî" (nén °chagnî), po n' nén prinde boû po vatche.
Djan a-st avou l' idêye d' on vraiy betchfessî scrijha:
- "-ey" cwand ça candje èy/îy
- "eÿ", cwand c' est todi l' minme po tote li Walonreye.
Purade ki d' el schoûter, on filozomêye avou des crombès biessès ctoirdowès idêyes.
_________________
Li walon n' est nén d' l' esperanto. |
|
| Rivni al copete |
|
|
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: dim 01 djl, 2012 21:51:40 Sudjet: |
|
|
| Citåcion: |
Djan a-st avou l' idêye d' on vraiy betchfessî scrijha:
- "-ey" cwand ça candje èy/îy
- "eÿ", cwand c' est todi l' minme po tote li Walonreye. |
*
Nonna c' esteut l' contråve.
eÿ(e) po îy/èy
Mins si fåreut candhî ça sreut mia d'cprinde voste uzaedje :
eye pol betchfessî îy/èy
èy avou faflote cwand c' est èy tot costé (parèy, lèye). I nd a moens a candjî…
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: vén 13 djl, 2012 14:21:53 Sudjet: |
|
|
| Pablo scrijha: |
Po çou k' est do scrijhaedje do tchapea, i gn a troes cas:
1. a, i, ou, u
2. e
3. o
pol cas 1, on nel sicreye nén pa dvant:
- doûcès cossounes
- r
- y |
Pol A, gn a pont d' A long ki s' notnut ôtmint k' å, sapinse mi... Endon?
Et vos n' pinsez nén k' ça sreut bén d' candjî çou k' i gn a po ey(e) inla:
| Djan-Djan scrijha: |
- eye pol betchfessî îy/èy
- èy avou faflote cwand c' est èy tot costé (parèy, lèye). I nd a moens a candjî… |
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
Djor
Date d' arivêye: 2005-07-02
Messaedjes: 240
Eplaeçmint: Sint-Serwai
|
| Date: dju 16 awo, 2012 4:03:07 Sudjet: |
|
|
| djan-djan scrijha: |
| Et vos n' pinsez nén k' ça sreut bén d' candjî çou k' i gn a po ey(e) inla: |
Mi, dji so po candjî, afîsse ki ça fouxhe clair on côp po todi, minme po des djins ki lijhnut on tecse, sins comprinde li mot, por zels sawè lére d' adroet.
_________________
Li walon n' est nén d' l' esperanto. |
|
| Rivni al copete |
|
|
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: dju 16 awo, 2012 9:02:21 Sudjet: |
|
|
| Djor scrijha: |
| djan-djan scrijha: |
| Et vos n' pinsez nén k' ça sreut bén d' candjî çou k' i gn a po ey(e) inla: |
Mi, dji so po candjî, afîsse ki ça fouxhe clair on côp po todi, minme po des djins ki lijhnut on tecse, sins comprinde li mot, por zels sawè lére d' adroet. |
On est ddja deus po. Si nolu d' ôte ni dene li sinne, dji drouvrè on novea fyi, on-z årè motoit dpus d' tchance d' awè l' avisse des ôtes (mins tot scrijhant ça, dj' espere ki ls ôte rexhront foû do bwès...).
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
lucyin
Date d' arivêye: 2005-07-07
Messaedjes: 3664
Eplaeçmint: Sidi Smayil, Marok
|
| Date: sem 18 awo, 2012 3:27:22 Sudjet: Re: Croejhete : longuès et coûtès voyales pa dvant ene cosso |
|
|
| Djor scrijha: |
- "eÿ", cwand c' est todi l' minme po tote li Walonreye. |
Dji n' voe nén voltî ene novele faflote, ki n' egzistêye nén e rfondou. Li disfaflotaedje est on mwaisse pont do rfondou. Il a stî dmandé pa Lorint Hendschel e 1997, et tertos a bouté dsu.
Aprume ki, por mi, gn a ki l' mot "vey" k' est dins l' cas, et ki l' prononçaedje flochrin "vîy" n' est nén si lon di "vir". Ça fwait ki 99 % des scrijhas -ey-, c' est bén l' betchfessî ey
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû. |
|
| Rivni al copete |
|
|
djan-djan
Date d' arivêye: 2007-07-22
Messaedjes: 266
Eplaeçmint: Mont-Sint-Gubert
|
| Date: sem 18 awo, 2012 9:30:41 Sudjet: |
|
|
Lucyin, dj' ô bén mins vos respondez a costé del kesse. -eÿ c' est on vî tchinisse. Mi propôzucion c' est çoula:
| Djan scrijha: |
- eye pol betchfessî îy/èy
- èy avou faflote cwand c' est èy tot costé (parèy, lèye). I nd a moens a candjî… |
Lorint eployeut des èy dins s' croejhete, mi shonne-t i.
Vey, come feye, est a scrire sins faflote sapinse mi.
_________________
Mi copiutrece cåze walon -> http://walotux.walon.org |
|
| Rivni al copete |
|
|
lucyin
Date d' arivêye: 2005-07-07
Messaedjes: 3664
Eplaeçmint: Sidi Smayil, Marok
|
| Date: sem 18 awo, 2012 12:19:57 Sudjet: |
|
|
| djan-djan scrijha: |
Lucyin, dj' ô bén mins vos respondez a costé del kesse. -eÿ c' est on vî tchinisse. Mi propôzucion c' est çoula:
| Djan scrijha: |
- eye pol betchfessî îy/èy
- èy avou faflote cwand c' est èy tot costé (parèy, lèye). I nd a moens a candjî… |
Lorint eployeut des èy dins s' croejhete, mi shonne-t i.
Vey, come feye, est a scrire sins faflote sapinse mi. |
dji vou bén, mins fé ene lisse des mots ki serént rfaflotés :
nén "feye" (= côp) : kécfîye so Nameur, afîe foirt corant so Måmdey; nén feye (= båshele) (el fîye : Tchålerwè)
nén leye : "lîye" corant e l' Årdene nonnrece (Bietris, Simwès)
dji n' voe, aprume, ki
* vey
* parey
* soumey
Po "vey", ricandjî li rfondaedje d' on mot ki rvént toltins, on-z a ddja yeu çoula avou "tins" <> timp(s); ci n' est nén sûti. Cwand dji voe ki les cognes do Wiccionaire & Wikipedia walons sont ki si spårdèt so les ôtes Wiki (la k' i gn a cåzu nou scrijha Feller k' a passé), dji m' di ki ci n' est nén ahessåve di rcandjî des sacwès foirt corantes. Li rfondou a ene pårt di prononçaedje ki n' est nén dins li scrijhaedje (mins nén ddja 5 åcint di çou k' gn a e francès ou e-n inglès).
+ : on pout "adviner" li dobe rifondowe "vir", dins on prononçaedje /vîy/
Po "parey" : et les femrinnès cognes, adon : a des parèyès ådjes ? parèymint ? gn a pont di "è" ådvins des mots e rfondou (djusse sol dierin pî)
+ gn a on sinonime "pus walon" = sfwait; (metans dins G&G, on n' eploye nén "parey", dji croe).
soumey : on pôreut rfonde "soumay" (come botaye) (si on åreut rfondou "boteye", la eto, gn a des ptitès coines k' on dit "boutîye" (a Transene, metans).
Ça fwait ki : ci n' est nén ene boune idêye, mi shonne-t i, di rfafloter 3, 4 mots, paski c' est des foû-rîles po on betchfessî.
_________________
Li ci ki n' a k' on toû n' vike k' on djoû. |
|
| Rivni al copete |
|
|
|
|
Vos n' poloz nén enonder des noveas sudjets dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén responde a des sudjets k' i gn a dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén candjî vos messaedjes dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén disfacer vos messaedjes dins ç' forom ci
Vos n' poloz nén vôter dins les ploncaedjes di ç' forom ci
|
Powered by phpBB © 2001 phpBB Group
|
FAQ
Cweri
Djivêye des mimbes
Groupes d' uzeus
Si fé mimbe
Profil
Lére les messaedjes privés
S' elodjî
